Bài 9: Nhật Bản | Sgk Lịch sử 9 – Tech12h

Nội dung bài viết gồm 2 phần:

• Kiến thức trọng tâm
• Hướng dẫn giải bài tập sgk

A. Kiến thức trọng tâm

• Là một quần đảo bao gồm 4 đảo lớn: Hôc-cai-đô;Hôn-xiu; Xi-cô-cuư; Kiu-xiu và hàng nghìn đảo nhỏ.
• Dân số:127 triệu nguười (đứng thứ 10 trên thế giới).
• Diện tích : 377.000 Km2 ;

I. Tình hình Nhật bản sau chiến tranh

1. Hoàn cảnh

• Nhật là nuớc bại trận, bị quân đội nuớc ngoài chiếm đóng
• Mất hết thuộc địa;
• Kinh tế bị tàn phá nặng nề
• Khó khăn bao trùm đất nưuớc.

2. Cải cách dân chủ:

Xem thêm:: Giải SGK Lịch Sử 7 Bài 1 (Kết nối tri thức): Quá trình hình thành và

Dưới chế độ quân quản của Mĩ, các cải cách dân chủ được tiến hành.

• Ban hành hiến pháp mới (1946)
• Xoá bỏ chủ nghĩa quân phiệt.
• Trừng trị tội phạm chiến tranh.
• Giải giáp các lực lưuợng vũ trang.
• Thanh lọc phần tử phát xít ra khỏi chính phủ.
• Ban hành các quyền tự do dân chủ.
• Thủ tiêu chế độ quân phiệt phát xít.
• Cải cách ruộng đất.
• Giải thể các công ty độc quyền lớn.

* Mục đích:

• Chuyển XH chuyên chế => XH dân chủ
• Thủ tiêu chế độ quân phiệt phát xít
• Tạo điều kiện cho kinh tế Nhật Bản phát triển.

*Ý nghĩa:

• Đem lại luồng sinh khí mới cho nhân dân
• Là nhân tố quan trọng giúp Nhật Bản phát triển mạnh mẽ.

II- Nhật Bản khôi phục và phát triển kinh tế sau chiến tranh:

1- Giai đoạn từ 1945 – 1950

• Kinh tế Nhật Bản phát triển chậm chạp và lệ thuộc nặng nề vào Mĩ

Xem thêm:: Bài 17: Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ sgk Lịch sử 5 Trang 37

2. Giai đoạn từ 1950 đến đầu những năm 90

a. Thành tựu:

• Nhật Bản là siêu cường kinh tế thứ 2 thế giới
• Một trong ba trung tâm kinh tế – tài chính của thế giới.
• Nhật Bản – phát triển thần kì

b. Nguyên nhân phát triển

* Nguyên nhân khách quan:

• Tận dụng tốt yếu tố bên ngoài để phát triển.
• Áp dụng những thành tựu KHKT hiện đại.
• Nhờ cải cách dân chủ; chi phí quân sự thấp.

* Nguyên nhân chủ quan

• Truyền thống văn hóa, giáo dục lâu đời…
• Hệ thống tổ chức quản lí có hiệu quả của các xí nghiệp, công ty
• Vai trò của Nhà nước: chiến lược phát triển, nắm bắt thời cơ và sự điều tiết cần thiết…
• Con người Nhật bản được đào tạo chu đáo, có ý chí vươn lên, cần cù lao động, đề cao kỉ luật và coi trọng tiết kiệm

Xem thêm:: Giải Lịch sử lớp 6 Bài 2 sách mới – Kết nối tri thức, Cánh diều, Chân

3. Giai đoạn từ đầu những năm 90 đến năm 2000

a. Tình hình kinh tế

• Suy thoái kéo dài
• Nhiều công ty bị phá sản, ngân sách thâm hụt

b. Nguyên nhân:

• Nghèo tài nguyên,
• Bị Mỹ, Tây Âu cạnh tranh ráo riết.
• Mất cân đối giữa các vùng miền, giữa công nghiệp và nông nghiệp.
• Dân số già

III. Chính sách đối ngoại của Nhật Bản sau chiến tranh:

• Hoàn toàn lệ thuộc vào Mĩ về chính trị và an ninh
• Ngày 8/ 9/ 1951 ” Hiệp ước an ninh Mĩ – Nhật” đuược ký kết.
• Nội dung:
  • Chấp nhận đặt dưới ô bảo trợ hạt nhân của Mĩ.
  • Cho Mĩ đóng quân và xây dựng căn cứ quân sự trên lãnh thổ Nhật
• Thi hành chính sách đối ngoại mềm mỏng, tập trung vào phát triển kinh tế đối ngoại.
• Nhật bản đang vuươn lên thành cuờng quốc chính trị tuương xứng với siêu cưuờng kinh tế.

* Quan hệ Việt Nam – Nhật Bản

• Ngày 21 tháng 9 năm 1973 Việt Nam chính thức lập quan hệ ngoại giao với Nhật Bản
• Năm 2002, xây dựng quan hệ Việt Nam-Nhật Bản theo phương châm “đối tác tin cậy, ổn định lâu dài”.
• Nhật Bản là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu, là nước tài trợ ODA lớn nhất cho Việt Nam.